یزدی بندی ، یکی از اقداماتی است که به منظور زیباتر کردن سقف ساختمان ها استفاده می شود. این هنر در دسته معماری سنتی قرار می گیرد و از آن برای طراحی نمای سقف مساجد، مدرسه ها، بازارها، خانه های تاریخی و … استفاده می شود. معماری یزدی بندی برای اولین بار در شهرهایی مانند اصفهان، کاشان، یزد و نطنز، دیده شده است.


یزدی بندی در معماری ایرانی:
یزدی بندی، یکی از بهترین و زیباترین انواع معماری سنتی در ایران به شمار می رود که از آن در طراحی زیر ایوان ها و گنبدها، استفاده می شود. یکی از بهترین نمونه کارهای معماری یزدی بندی در ایران، مسجد جامع واقع در اصفهان است. در مسجد جامع، بهترین و فوق العاده ترین معماری یزدی بندی به کار رفته است به گونه ای که در سراسر کشور، شهره دارد. یکی از مواردی که سبب زیبا و خاص شدن شدن طرح یزدی بندی می شود، استفاده از تزئینات هندسی به کار رفته در آن است. مهم ترین و اصلی ترین اجزای طرح یزدی بندی که در قسمت بالای سازه و درست در وسط آن قرار می گیرد، شمسه نام دارد. استفاده از شمسه را می توان در اغلب معماری های ایرانی مربوط به زیارتگاه ها، اماکن مقدس، مساجد و … مشاهده کرد.
نحوه ساخته شدن گنبد یزدی بندی:
طرح یزدی بندی به دو روش ساخته می شود که به کار بردن هر کدام از آن ها، زیبایی زیادی به ساختمان می دهد. این دو روش به صورت زیر است:
۱_ ساخت گنبد یزدی بندی همراه با اجزای افقی:
ظاهر یزدی بندی با اجزای افقی، از نظر شکل ظاهری به رسمی بندی شباهت دارد اما مرحله اجرای این نوع طرح، با یزدی بندی بدون اجزای افقی کاملا متفاوت است. لوزی های شبیه به همی که از میان آن ها ستاره هایی به صورت افقی وجود دارد، شکل ظاهری این طرح را تشکیل می دهد. ساخت یزدی بندی با استفاده از این روش، در برابر بار مقاوم نیست. بنابراین روش ساخت یزدی بندی باید با توجه به نوع ساختمان، انتخاب شود.
۲_ ساخت گنبد یزدی بندی بدون اجزای افقی:
در این روش ساخت، معمار برای ساخت یزدی بندی از واحدهای جدا از همی استفاده می کند که در نهایت آن ها را با هم ترکیب می کند. ترکیب این واحدها با هم، در نهایت سبب خلق یک طرح زیبا و بسیار خاص می شود. واحدهای جدا از هم، قوس های متقاطع و پلان های هندسی را شامل می شود که از کنار هم قرار گرفتن آن ها، یک معماری بی نظیر به وجود می آید. به طور کلی می توان گفت که معماری یزدی بندی بدون اجزای افقی، از ترکیب تعداد زیادی رسمی بندی در کنار هم، ایجاد می شود.



تفاوت یزدی بندی و رسمی بندی:
رسمی بندی همانند یزدی بندی، یکی از معماری های سنتی برای طراحی نما قسمت های مختلف ساختمان است. این روش معماری، تفاوت هایی با یزدی بندی دارد که در ادامه مقاله به آن ها می پردازیم:
یکی از تفاوت های اصلی یزدی بندی با رسمی بندی، دقت و ظرافت به کار گرفته شده در طرح است. معماران یزدی بندی، برای اجرای طرح مورد نظر، دقت زیادی به خرج می دهند به گونه ای که می توان گفت، این طرح، حالت پیشرفته طرح رسمی بندی است.ابعاد و اندازه های قابل اجرا در طرح رسمی بندی، در همه ساختمان ها و بناها یکسان است در صورتی که در یزدی بندی می توان اندازه و سایز دلخواه خود را پیاده سازی کرد که یک مزیت برای این طرح به شمار می رود.رسمی بندی یکی از حالت های ابتدایی یزدی بندی است و در ابتدا معماران فقط از طرح های مربعی برای ساخت این طرح استفاده می کردند. در چند سال اخیر، شکل های هندسی و دایره نیز، به طرح های آن اضافه شده است.
با توجه به موارد ذکر شده، در می یابیم که معماری یزدی بندی در مقایسه با رسمی بندی، مزیت های بسیار زیادی دارد و شناخته شده تر است. استفاده از یزدی بندی می تواند کمک زیادی به زیبا شدن نمای ساختمان کند. استفاده از معنای یزدی بندی، از گذشته تا کنون رواج بسیار زیادی داشته است. به گونه ای که اغلب افراد در بازسازی ساختمان خود، از این طرح استفاده می کنند.
معماری یزدی بندی را به چه کسی بسپاریم؟
شرکت های مهندسی بسیار زیادی وجود دارند که در زمینه طراحی، نوسازی و بازسازی ساختمان، فعالیت می کنند. صدر سازه، یکی از مجاز ترین و بزرگ ترین مجموعه های مهندسی ساختمان است که از سال ۱۳۸۶ در زمینه طراحی ساختمان، اجرای طرح های بروز در نوسازی و بازسازی ساختمان، مشغول به فعالیت است.‌ در این شرکت، کارشناسان، متخصصن و معماران با تجربه و حرفه ای زیادی در حال فعالیت هسند که می توانند بهترین و بروز ترین طرح ها را در کم ترین زمان ممکن، اجرا کنند. با وجود شرکت مهندسی صدر سازه، دیگر نگران نوسازی و بازسازی ساختمان خود نباشید.
منبع: آفتاب آی آر